موقعیت اجتماعی و فرهنگی زن در تمدن عیلام

Authors

ابوالقاسم دادور

abstract

: بینش مذهبی انسان ابتدایی نمی توانست جز در «اصل مادینه هستی» قدرت های برتر آسمانی و زمینی را تجسم عینی بخشیده و بدان اقتدا کند. هر یک از جوامع کهن بر گرد نماد یا نمادهایی از اصل مادینه ی هستی که منشاء و مبنای بزرگ مادر اولیه است حلقه می زدند و آن را می پرستیدند. اندیشه ی مذهبی انسان باستانی در تحولات بعدی سرانجام به مرحله ای انجامید که در آن مرحله پرستش خدایان متعدد با صورت ها و اندام های انسانی پذیرفته شد. تاریخ ایران شاهد درخشش جایگاه زن در برهه های مختلف بوده است. زنان در ادوار مختلف نگهبان آتش، مخترع و سازنده ی ظروف سفالین، یابندگان نباتات، آزمایش کننده ی کشت و زرع، اداره کننده ی قبیله و در عین حال سلسله زنان زنجیر اتصال خانواده بوده است. آن ها با ساختن سفال به علم شیمی، هنگام رشتن و نخ تابی به علم فیزیک و از راه نساجی به علم مکانیک آشنا شدند. پژوهش در خصوص مقام و جایگاه زن در تمدن عیلام از اهمیت خاصی برخوردار است زیرا ایرانی ها بخش عمده ای از فرهنگ و تمدن خود را از عیلام گرفته اند. مضافاً به این که «اصل مادینه هستی» در مرکز اندیشه ی مذهبی عیلامیان قرار داشته و خدایان مادینه در جرگه خدایان اصلی بوده اند. در تفکر حقوقی عیلامی، زن جایگاه انسانی و به حق خود را داشته و هرگز به نام «فرودست» در مقام خواهان یا خوانده دعاوی ظاهر نشده است. علاوه بر آن، کلیه آراء حقوقی نیز به نام خدایانی ظاهر شده که در غالب موارد جنسیت زن داشته اند. در جامعه ی عیلام شهادت زنان مانند مردان مورد قبول بوده و نام زنان در همه گزارش های قضایی به عنوان شهود به چشم می خورد. زن در زمان عیلامی ها اهمیت زیادی پیدا می کند تا جایی که شیروکدوه یکی از پادشاهان سلسله اپارتی (اپرتی) مادر خود را به عنوان سوکال شوش منصوب می کند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی تطبیقی تأثیرات فرهنگی و هنری تمدن عیلام بر امپراتوری هخامنشی

عیلامیان از اواخر هزاره­ی چهارم یا اوایل هزاره­ی سوم ق.م. حدود 2500 سال بر بخش­هایی از فلات ایران، خصوصاً جنوب­غربی آن حکمرانی کردند و نهایتاً در اواخر نیمه­ی اول هزاره­ی اول ق.م. به­دست آشوریان مضمحل شدند. از طرف دیگر با مهاجرت گروه­های ایرانی به سرزمین­های جنوبی و قلمرو عیلام، تعامل تدریجی بین عیلامیان و اقوام مهاجر ایجاد و در ادوار بعدی با تشکیل امپراتوری هخامنشی، عیلام به یکی از مراکز مهم در ...

full text

پارسی‌ها و عیلامی‌ها: بررسی جایگاه فرهنگ و تمدن عیلام در حکومت هخامنشی

ورود پارسی‌ها به انشان و حملات مکرر اقوام میانرودان، به‌ویژه آشور، علیه اقوام و دولت‌های منطقه، منجر به برقراری روابط دوستانه­ای میان پارسی‌ها و عیلامی‌ها در هزاره اول ق. م. و درنتیجه، نفوذ بسیاری از ویژگی­های سیاسی، فرهنگی، نظامی و اداری تمدن عیلام درمیان پارسی‌ها شد.در این مقاله تلاش شده است تا با کمک منابع میانرودانی، عیلامی، الواح تخت‌جمشید و پژوهش­های تاریخی، ضمن بررسی روابط میان پارسی‌ها ...

full text

سایه‌روشنِ موقعیت زن در جواهرالأسمار و طوطی‌نامه

تبیین موقعیت زنان در آثار ادبی، غالباً نمایانگر نظرگاه مترجم و نویسنده نسبت به این گروه است. از کتاب هندی سوکه­سپتاتی دو برگردان موجود است که در فاصلة زمانی اندکی انجام گرفته. عماد­ بن­ محمد ثغری بین سال­های (۷۱۵-۷۱۳ق) کتاب را از هندی به فارسی با نام جواهرالأسمار برگردانده و ضیاءالدّین نخشبی در سال ۷۳۰ق. با اشراف به ترجمة ثغری آن را به نام طوطی­نامه به گونه­ای موجز ترجمه و بازنویسی کرده است. مترج...

full text

سه زن دربار ناصری و تمدن اروپا

در میان مردان دربار قاجار، عباس میرزا، قائم مقام و امیر کبیر از پیشگامان نوگرایی و توجه به تمدن اروپا بودند. اما حدود آشنایی زنان دربار قاجار با تمدن غرب مشخص نیست. این پژوهش با تکیه بر سه زن عصر ناصری یعنی مهد علیا مادر، عزت‌الدوله خواهر و تاج‌السلطنه دختر ناصرالدین شاه، حدود آشنایی زنان را با دانش و از سوی دیـگر با استعمار غـرب بررسی می‌کند. به نظر می‌رسد زنان دربار قاجار در جهت گسترش مظاهر ع...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
زن در فرهنگ و هنر

Publisher: مرکز مطالعات و تحقیقات زنان دانشگاه تهران

ISSN

volume 2

issue 4 2010

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023